حفظ سلامت بدن در حین برقراری رابطه جنسی یک امر بسیار ضروری است، زیرا انواع بیماری های مقاربتی زیادی وجود دارند که در صورت عدم رعایت مسائل ایمنی جنسی، به راحتی منتقل می‌شوند.
یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی سوزاک نام دارد که بسیار خطرناک است و فارق از جنسیت و سن و سال میتواند از طریق هر نوع رابطه جنسی به دیگران منتقل شود و درمان نکردن آن نیز عوارض بسیار جدی به همراه دارد.
در ادامه این مطلب با هیس مارکت همراه باشید تا برسی کنیم که سوزاک چیست، چه علائمی دارد، از چه طریقی منتقل میشود و برای درمان آن چه راه‌های وجود دارد. آگاهی داشتن در مورد بیماری‌های مقاربتی میتواند سلامت شما و شریک جنسیتان را تضمین کند.
سوزاک چیست؟
سوزاک یک عفونت شایع مقاربتی (STI) است که هم مردان و هم زنان را درگیر میکند. این بیماری توسط باکتری به نام نایسریا گونوره ایجاد میشود که میتواند اندام تناسلی، مقعد، گلو یا چشم‌ها را آلوده کند.
این نوع عفونت در صورت درمان نشدن میتواند باعث مشکلات سلامتی جدی مانند ناباروری، بیماری التهابی لگن و افزایش خطر ابتلا به HIV شود و باید آن را جدی گرفت و برای درمان اقدام کرد.
سوزاک همچنین میتواند در حین زایمان از یک زن باردار به نوزادش منتقل شود که این امر میتواند باعث عفونت چشم، کوری یا عفونت‌های تهدید کننده زندگی در نوزاد شود.
چه چیزی باعث سوزاک می شود؟
سوزاک توسط باکتری Neisseria gonorrhoeae ایجاد میشود که میتواند در نواحی گرم و مرطوب بدن مانند دهانه رحم، رحم، لوله‌های فالوپ، مجرای ادرار، پروستات، اپیدیدیم، مقعد، گلو و چشم‌ها تکثیر و رشد کند.
این باکتری از طریق تماس جنسی با فرد آلوده منتقل میشود. فرقی ندارد که رابطه جنسی از چه طریقی صورت می‌گیرد، زیرا سوزاک از رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی وارد بدن میشود.
همچنین این نکته بسیار مهم است که نه تنها در سکس، بلکه این باکتری همچنین میتواند با استفاده از اسباب‌بازی‌های جنسی مشترک، یا با لمس ناحیه آلوده و سپس لمس قسمت دیگری از بدن یا شخص دیگری پخش شود.
سوزاک چگونه منتقل میشود؟
همانطور که در بالا گفته شد، این نوع عفونت از طریق رابطه جنسی یا استفاده از وسایل جنسی دیگران منتقل میشود. این باکتری همچنین میتواند با لمس ناحیه آلوده و سپس لمس قسمت دیگری از بدن یا شخص دیگری پخش شود.
بهتر است بدانید که منتقل شدن سوزاک ربطی به داشتن علائم یا نداشتن علائم ندارد و در هر صورت میتواند منتقل شود. خطرناک بودن انتقال سریع سوزاک آنقدر جدی است که حتی از مادر به نوزاد نیز قابل انتقال است.
علائم سوزاک چیست؟
سوزاک می تواند علائم مختلفی را بسته به محل عفونت ایجاد کند. برخی از افراد ممکن است اصلا علائمی نداشته باشند یا علائمی داشته باشند که خفیف بوده و مورد توجه قرار نگیرند.
با این حال، نداشتن علائم به این معنی نیست که عفونت از بین رفته یا به دیگران منتقل نمی‌شود. علائم سوزاک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- افزایش یا غیر طبیعی ترشحات واژن (در زنان)
- ترشحات زرد، سبز یا سفید از آلت تناسلی (در مردان)
- خونریزی بین قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی (در زنان)
- درد یا تورم در بیضه‌ها (در مردان)
- خارش مقعد، درد، خونریزی یا ترشح
- گلو درد، مشکل در بلع یا غدد متورم در گردن
- قرمزی، سوزش یا ترشح از چشم
این علائم سوزاک معمولاً در عرض 2 تا 14 روز پس از مواجهه ظاهر می‌شوند، اما ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا ظاهر شوند یا حتی ممکن است این علائم اصلا خودشان را نشان ندهند.
سوزاک چگونه تشخیص داده می شود؟
سوزاک را می‌توان با استفاده از نمونه ادرار، خون یا مایع ناحیه عفونی توسط پزشک تشخیص داد. سپس نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده میشود که میتواند وجود باکتری را تایید کند.
همچنین ممکن است پزشک یک معاینه فیزیکی برای بررسی علائم عفونت مانند ترشح، زخم یا التهاب انجام دهد. همچنین از آنجایی که سایر بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سیفلیس یا HIV همراه با سوزاک رخ می‌دهند، این آزمایشان نیز صورت می‌گیرد.
سوزاک چگونه درمان می شود؟
راه های مختلفی برای درمان این نوع عفونت تناسلی وجود دارد. سوزاک را می‌توان با آنتی بیوتیک‌ها درمان کرد که باکتری‌ها را از بین می‌برند و عفونت را درمان می‌کنند.
با این حال، برخی از گونه‌های سوزاک به برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند، به این معنی که درمان آن‌ها سخت‌تر است و ممکن است به بیش از یک نوع دارو نیاز داشته باشد.
در نتیجه این پزشک است که بهترین آنتی بیوتیک را برای شما تجویز میکند و شما باید دستورالعمل‌ها را به دقت دنبال کنید و دوره کامل درمان را انجام دهید، حتی اگر علائم از بین بروند.
همچنین تا زمانی که شما و شریکتان درمان را کامل نکرده‌اید و مجدداً برای اطمینان از از بین رفتن عفونت مورد آزمایش قرار نگرفته‌اید، باید از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید.
عوارض سوزاک درمان نشده چیست؟
در صورت عدم درمان، سوزاک می تواند باعث مشکلات جدی و طولانی مدت سلامتی شود، مانند:
- ناباروری: سوزاک می تواند به اندام های تناسلی آسیب برساند و از بچه دار شدن در آینده جلوگیری کند. در زنان، سوزاک می تواند باعث بیماری التهابی لگن (PID) شود. همچنین سوزاک در مردان، میتواند باعث اپیدیدیمیت شود، که عفونت لوله‌ای است که اسپرم را از بیضه‌ها حمل میکند.
- افزایش خطر ابتلا به HIV: این عفونت میتواند فرد مبتلا را بیشتر در معرض ابتلا به HIV، قرار دهد. به این دلیل است که سوزاک میتواند باعث ایجاد زخم یا التهاب در ناحیه تناسلی شود که به HIV اجازه میدهد راحت تر وارد بدن شود.
- عفونت گنوکوکی منتشر (DGI): سوزاک آنقدر خطرناک است که به سایر قسمت‌های بدن مانند مفاصل، پوست، قلب یا مغز نیز سرایت میکند. این عفونت گنوکوکی منتشر (DGI) نامیده میشود و میتواند باعث تب، راش، آرتریت، مننژیت یا اندوکاردیت شود.
- عوارض بارداری: از دیگر عوارض سوزاک درمان نشده این است که بر سلامت مادر و جنین در دوران بارداری تأثیر می‌گذارد. سوزاک میتواند خطر سقط جنین، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا خطر مرگ جنین را افزایش دهد. سوزاک همچنین می تواند در حین زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود.
گزینه‌های درمانی سوزاک چیست؟
درمان سوزاک به نوع و شدت عفونت و همچنین مقاومت باکتری‌ها به آنتی بیوتیک بستگی دارد. با این حال پزشک بهترین آنتی بیوتیک را برای مورد شما تجویز میکند و شما باید دستورالعمل‌ها را به دقت دنبال کنید و دوره کامل درمان را انجام دهید، حتی اگر علائم از بین بروند.
برخی از آنتی بیوتیک‌های رایج مورد استفاده برای درمان سوزاک عبارتند از:
- سفتریاکسون
- آزیترومایسین
- داکسی سایکلین
- سفیکسیم
- جنتامایسین
پزشک همچنین ممکن است برخی مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن را برای کاهش ناراحتی ناشی از عفونت توصیه کند.
چگونه از سوزاک جلوگیری کنیم؟
بهترین راه برای پیشگیری از سوزاک و سایر بیماری‌های مقاربتی، انجام رابطه جنسی ایمن و اجتناب از رفتارهای پرخطر است. در ادامه چند نکته برای محافظت از خود و همسرتان یا شریک جنسیتان در برابر سوزاک آورده شده است:
ایمنی رابطه جنسی را جدی بگیرید
همانطور که در بالا نی گفته شد، سوزاک از سریق هرنوع رابطه جنسی منتقل می‌شد و بهتر است در هر صورت برای برقراری رابطه این از کاندوم استفاده شود.
کاندوم و وسایل پیشگیری جنسی می‌توانند خطر انتقال سوزاک و سایر بیماری‌های مقاربتی را با ایجاد مانعی بین ناحیه عفونی و غشاهای مخاطی کاهش دهند.
به طور منظم آزمایش دهید
اگر از نظر جنسی فعال هستید، باید حداقل سالی یک بار آزمایش سوزاک و سایر بیماری‌های مقاربتی را انجام دهید، یا اگر چندین شریک، شریک جدید یا علائم عفونت دارید، بیشتر اوقات آزمایش دهید.
آزمایش میتواند به شما کمک کند سوزاک را قبل از ایجاد عوارض یا سرایت آن به دیگران تشخیص داده و درمان کنید. میتوانید در مطب پزشک، کلینیک آزمایش بدهید.
از رفتارهای پرخطر جنسی اجتناب کنید
برخی از رفتارها می‌توانند شانس ابتلا به سوزاک و سایر بیماری‌های مقاربتی را افزایش دهند، مانند داشتن رابطه جنسی با چندین شریک جنسی، داشتن رابطه جنسی با فردی که دارای چندین شریک جنسی است و داشتن رابطه جنسی با فردی که مبتلا به بیماری مقاربتی است.
همچنین ضروری است که از وضعیت سلامت جنسی خود (STI)، داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم، به اشتراک گذاشتن اسباب بازی‌های جنسی، یا استفاده از مواد مخدر یا الکل قبل یا در حین رابطه جنسی مطلع باشید.
سخن آخر
همانطور که گفته شد، سوزاک یک بیماری مقاربتی شایع و جدی است که میتواند هر فردی را که از نظر جنسی فعال است مبتلا کند. این بیماری توسط یک باکتری ایجاد میشود و اندام تناسلی، مقعد، گلو یا چشم ها را آلوده میکند و میتواند علائمی مانند درد، ترشح، خونریزی یا التهاب ایجاد کند.
بهتر است بدانید که عوارض سوزاک، ناباروری، افزایش خطر ابتلا به HIV یا عفونت گنوکوکی منتشر هستند. با این حال سوزاک را می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان کرد، اما برخی از سویه‌های باکتری به برخی داروها مقاوم شده‌اند و درمان آن‌ها را سخت‌تر می‌کنند.
بهترین راه برای پیشگیری از سوزاک، انجام رابطه جنسی ایمن، انجام آزمایشات منظم و اجتناب از رفتارهای پرخطر است. اگر فکر می‌کنید ممکن است سوزاک داشته باشید یا در معرض آن قرار گرفته‌اید، باید در اسرع وقت برای آزمایش و درمان به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
در ادامه به برخی از مهم ترین سوالات متداول در مورد سوزاک پاسخ می‌دهیم.
آیا سوزاک به خودی خود از بین میرود؟
خیر، سوزاک به خودی خود از بین نمیرود. فقط بدتر میشود و آسیب بیشتری به سلامتی فرد مبتلا وارد میکند. برای درمان سوزاک و جلوگیری از عوارض باید آنتی بیوتیک مصرف کنید.
آیا می توانم از طریق بوسیدن سوزاک بگیرم؟
بله، اگر شریک جنسیتان در گلو یا دهانش سوزاک داشته باشد، میتوانید از طریق بوسیدن به سوزاک مبتلا شوید. با این حال، این نادر است، و خطر آن کمتر از انواع دیگر تماس جنسی است.
آیا می توانم از رابطه جنسی دهانی به سوزاک مبتلا شوم؟
بله، اگر شریک جنسی شما در ناحیه تناسلی یا گلو دچار سوزاک باشد، میتوانید از رابطه جنسی دهانی به سوزاک مبتلا شوید. همچنین اگر سوزاک در دهان یا گلو دارید، این عفونت از طریق رابطه جنسی دهانی به شریکتان نیز منتقل میشود.
آیا می توانم بیش از یک بار به سوزاک مبتلا شوم؟
بله، اگر دوباره در معرض سوزاک قرار بگیرید، میتوانید بیش از یک بار به سوزاک مبتلا شوید. زیرا پس از یکبار مبتلا شدن، بدن در برابر این نوع عفونت و باکتری مقاوم نمی‌شود، بلکه این سوزاک است که نسبت به برخی از داروهای درمان کننده مقاون میشود. بد نیست بدانید که مصرف آنتی بیوتیک عفونت فعلی را درمان میکند، اما از فرد مبتلا در برابر عفونت‌های بعدی محافظت نمی‌کند. برای جلوگیری از عفونت مجدد سوزاک، باید رابطه جنسی ایمن داشته باشید، به طور منظم آزمایش دهید و از رفتارهای پرخطر خودداری کنید. |
آیا کاندوم از انتقال سوزاک جلوگیری میکند؟
بله، کاندوم میتواند در جلوگیری از انتقال سوزاک موثر باشد، اما تضمینی نیست. کاندوم با پوشش دادن اندامهای تناسلی، از تماس با ترشحات آلوده جلوگیری میکند و خطر انتقال بیماری را کاهش میدهد.
اما کاندوم ممکن است در حین رابطه پاره شود یا کنار برود و از موثر بودن آن کاسته شود. بنابراین، برای پیشگیری از سوزاک، تنها به کاندوم اکتفا نکنید و به روش‌های دیگری مانند آزمایش‌های خونی، درمان‌های ضد ویروسی و رعایت اصول بهداشتی نیز توجه کنید.
آیا سوزاک درمان قطعی دارد؟
سوزاک یک بیماری قابل درمان است که با مصرف داروهای آنتیبیوتیک مانند سفیکسیم، آزیترومایسین یا سیپروفلوکساسین قابل درمان میشود. این داروها باید طبق دستور پزشک مصرف شوند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. بنابراین، برای دریافت مشاوره و درمان مناسب، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.