تریکومونیازیس یک عفونت شایع مقاربتی (STI) است که توسط انگلی به نام تریکوموناس واژینالیس به وجود می‌آید. این بیماری میتواند هم مردان و هم زنان را درگیر کند، اما در زنان شایع‌تر است. بسیاری از افرادی که به تریکومونیازیس مبتلا هستند، نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند، زیرا علائمی ندارند یا علائم خفیفی دارند که میتواند با دیگر بیماری‌ها اشتباه گرفته شود.
این بدان معنی است که این افراد می‌توانند ناآگاهانه عفونت را به شریک جنسی خود منتقل کنند و خطر عوارض را افزایش دهند و عفونت را بیشتر گسترش دهند. در این مقاله از هیس مارکت توضیح می‌دهیم که تریکومونیازیس چیست، چگونه منتقل می‌شود، چگونه می توان از آن پیشگیری و درمان کرد و عوارض احتمالی این عفونت چیست.
تریکومونیازیس چیست؟
تریکومونیازیس عفونتی است که توسط یک انگل تک سلولی به نام تریکوموناس واژینالیس ایجاد می‌شود. این انگل فارغ از جنسیت و سن و سال، میتواند در دستگاه تناسلی زنان و مردان زندگی کند و تکثیر شود.
اما بهتر است بدانید این انگل همچنین میتواند دهان، گلو و مقعد را نیز آلوده کند، اما این امر کمتر رایج است. تریکومونیازیس یکی از شایع‌ترین بیماریهای مقاربتی در جهان است که سالانه بیش از 150 میلیون نفر را مبتلا میکند.
از آن‌جایی که سرعت انتقال و تکثیر این ویروس بسیار بالاست و هرسال افراد جدید به آن مبتلا می‌شوند باعث شده تا به یکی از خطرناک‌ترین بیماریهای مقاربتی جهان تبدیل شود که علائم خاصی ندارد و افراد مبتلا نمی‌دانند که به آن دچار هستند.
تریکومونیازیس چقدر شایع است؟
تریکومونیازیس به خصوص در میان افراد فعال جنسی بسیار شایع است. با توجه به آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، حدود 3.7 میلیون نفر در ایالات متحده به تریکومونیازیس مبتلا هستند اما تنها حدود 30٪ از آن‌ها علائم را نشان می‌دهند.
تریکومونیازیس در زنان بیشتر از مردان و در زنان مسن بیشتر از زنان جوان شایع است. همچنین این انگل در مناطق خاصی از جهان مانند آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین شایع‌تر است، جایی که شیوع آن در برخی از جمعیت‌ها به 40 درصد می‌رسد.
علائم تریکومونیازیس چیست؟
اکثر افرادی که به تریکومونیازیس مبتلا هستند هیچ علامتی ندارند یا علائم خفیفی دارند که ممکن است مورد توجه قرار نگیرد یا با سایر عفونت‌ها اشتباه گرفته شود. با این حال، برخی از افراد ممکن است علائم و نشانه‌های زیر را تجربه کنند:
علائم تریکومونیازیس در زنان
- ترشحات غیر طبیعی واژن که ممکن است زرد-سبز، کف آلود یا بدبو باشد
- خارش، سوزش، قرمزی یا درد واژن
- درد یا ناراحتی در هنگام ادرار یا مقاربت جنسی
- خونریزی یا لکه بینی بین قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی
علائم تریکومونیازیس در مردان
- ترشحات از آلت تناسلی که ممکن است شفاف، سفید، زرد یا سبز باشد
- سوزش، خارش یا تحریک آلت تناسلی یا مجرای ادرار
- درد یا ناراحتی در هنگام ادرار یا انزال
- نیاز مکرر یا فوری به ادرار کردن
علائم تریکومونیازیس مشابه در هر دو جنسیت
- درد یا گرفتگی زیر شکم
- تب
- تورم یا حساسیت اندام تناسلی
- بثورات یا زخم در ناحیه تناسلی یا مقعد
با این حال بهتر است بدانید که علائم تریکومونیازیس معمولاً در عرض 5 تا 28 روز پس از قرار گرفتن در معرض انگل ظاهر می‌شود، اما میتواند دیرتر از این زمان رخ دهد یا بعد از درمان دوباره عود کند
تریکومونیازیس چگونه منتقل می‌شود؟
این نوع بیماری مقاربتی زمانی منتقل می‌شود که انگل با غشاهای مخاطی اندام تناسلی، دهان یا مقعد فرد دیگری تماس پیدا کند. این انگل میتواند تا 45 دقیقه در خارج از بدن زنده بماند، به این معنی که ممکن است توسط حوله‌های مرطوب، لباس و توالت که توسط یک فرد آلوده استفاده شده است منتقل شود.
با این حال، این روش انتقال که در هنگام برقراری سکس بین طرفین اتفاق نیوفتاده باشد بسیار نادر است، زیرا بیشتر موارد انتقال تریکومونیازیس از طریق تماس جنسی حاصل می‌شود و بدین طریق است که این انگل در بین افراد شیوع پیدا میکند و هر روزه تعداد کسانی که به آن مبتلا هستند بیشتر می‌شود.
چه کسانی در خطر ابتلا به تریکومونیازیس هستند؟
هر فردی که از نظر جنسی فعال است ممکن است به تریکومونیازیس مبتلا شود، اما برخی از عوامل می‌توانند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهند، مانند:
- داشتن چند شریک جنسی یا تغییر مکرر شریک جنسی
- داشتن سابقه سایر بیماریهای مقاربتی (STI) یا بیماری التهابی لگن (PID)
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف به دلیل HIV، سرطان، دیابت یا سایر شرایط
- استفاده از مواد مخدر یا الکل که میتواند آگاهی را مختل کند و استفاده از کاندوم را کاهش دهد
- داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم یا سایر روشهای پیشگیرانه
- زنان به خصوص زن مسن یا باردار
- مردان همجنس گرا
- زندگی در منطقه‌ای که تریکومونیازیس بومی است
چگونه تریکومونیازیس می تواند بر بارداری و نوزادان تأثیر بگذارد؟
یکی از موارد بسیار خطرناک انگل تریکومونیازیس این است که میتواند مشکلات جدی برای زنان باردار و نوزادان آن‌ها ایجاد کند. زیرا فرزندانی که از مادر مبتلا به این ویروس متولد می‌شوند ممکن است تریکومونیازیس مادرزادی داشته باشند.
برخی از جدی‌ترین مشکلاتی که این عفونت مقاربتی برای زنان باردار ایجاد میکند عبارتند از:
- پارگی زودرس غشاها (PROM) که زمانی است که کیسه آمنیوتیک قبل از شروع زایمان می‌شکند.
- زایمان زودرس، یعنی زمانی که نوزاد قبل از هفته 37 بارداری متولد می‌شود
- وزن کم هنگام تولد، زمانی است که وزن نوزاد در هنگام تولد کمتر از 2500 گرم باشد.
- محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)، که زمانی است که نوزاد آنطور که انتظار می‌رود در رحم رشد نمی‌کند
- کوریوآمنیونیت، که عفونت جفت و غشاهای اطراف نوزاد است
- آندومتریت پس از زایمان که عفونت پوشش داخلی رحم پس از زایمان است
- سپسیس نوزادی که یک عفونت خونی در نوزادان است که تهدید کننده حیات است
تریکومونیازیس همچنین میتواند خطر ابتلا یا انتقال سایر بیماریهای مقاربتی مانند HIV، کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس و تبخال تناسلی را افزایش دهد و بدین طریق ممکن است به مادر و جنین نیز آسیب برساند.
راه های پیشگیری از تریکومونیازیس
با این حال درست است که این ویروس بسیار شایع است و زندگی افراد زیادی را تحت تاثیر عوامل منفی خود قرار میدهد، اما از تریکومونیازیس میتوان با انجام برخی اقدامات ساده پیشگیری کرد، مانند:
- خودداری از رابطه جنسی یا داشتن رابطه جنسی فقط با یک شریک غیر آلوده
- استفاده از کاندوم یا سایر روشهای بازدارنده به طور صحیح و مداوم در هر بار رابطه جنسی
- اجتناب از به اشتراک گذاشتن لوازم جنسی یا سایر اشیایی که با اندام تناسلی فرد آلوده در تماس بوده است.
- آزمایش تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی به طور منظم، به خصوص اگر چندین شریک یا یک شریک جدید دارید.
- درمان تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی در اسرع وقت و تکمیل دوره کامل دارو
ذکر این نکته نیز بسیار مهم است که در صورت ابتلا به تریکومونیازیس یا هر بیماری مقاربتی دیگری به شریک جنسی خود اطلاع دهید و آن‌ها را تشویق به انجام آزمایش و درمان کنید.
چرا انجام آزمایش برای تریکومونیازیس مهم است؟
دلال زیادی برای اهمیت این موضوع وجود دارد و انجام آزمایش برای تشخیص تریکومونیازیس به چند دلیل مهم است، مانند:
- محافظت از سلامت و پیشگیری از عوارضی مانند PID، ناباروری، درد مزمن لگن، حاملگی خارج رحمی، سرطان دهانه رحم و افزایش خطر ابتلا به HIV و سایر بیماریهای مقاربتی
- محافظت از سلامت شریک زندگی خود و جلوگیری از ابتلا یا عفونت مجدد آن‌ها
- محافظت از سلامت کودک و جلوگیری از تولد زودرس، وزن کم هنگام تولد، عفونت مادرزادی و سپسیس نوزادی
- کاهش شیوع تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی در جامعه
- افزایش رضایت و اعتماد به نفس جنسی
- کسب آرامش و اطمینان خاطر
هر چند وقت یک بار باید آزمایش تریکومونیازیس بدهید؟
تعداد دفعات آزمایش تریکومونیازیس به عوامل خطر فردی مانند سن، فعالیت جنسی، وضعیت شریک زندگی و سابقه بیماریهای مقاربتی بستگی دارد. با این حال، برخی از دستورالعمل‌های کلی عبارتند از:
- اگر از نظر جنسی فعال هستید، باید حداقل سالی یک بار آزمایش تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی بدهید، یا اگر چندین شریک، شریک جدید یا علائم عفونت دارید، باید بیشتر از یک بار در سال آزمایش بدهید.
- اگر زنی با سن 25 سال یا کمتر هستید، باید هر بار که شریک جدیدی دارید یا هر 3 تا 6 ماه اگر چندین شریک جنسی دارید آزمایش تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی بدهید.
- اگر شما یک زن باردار هستید، باید در اولین ویزیت قبل از زایمان خود برای تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی مورد آزمایش قرار بگیرید و در صورت داشتن عوامل خطر یا علائم عفونت دوباره در سه ماهه سوم بارداری.
- اگر مردی همجنس‌گرا هستید، باید هر 3 تا 6 ماه یک بار آزمایش تریکومونیازیس و سایر بیماریهای مقاربتی بدهید، یا اگر چندین شریک جنسی دارید، یک شریک جدید یا علائم عفونت دارید، هرماه آزمایش بدهید.
- اگر تریکومونیازیس یا هر بیماری مقاربتی دیگری در شما تشخیص داده شده است، باید 3 ماه پس از اتمام درمان خود مجدداً آزمایش دهید، یا اگر علائم عفونت مجدد را دارید زودتر انجام دهید.
- اگر شریکی دارید که مبتلا به تریکومونیازیس یا هر بیماری مقاربتی دیگری است، باید در اسرع وقت آزمایش دهید و تا زمانی که هر دوی شما درمان خود را کامل نکرده و جواب آزمایش منفی نگیرید، از رابطه جنسی خودداری کنید.
تریکومونیازیس چگونه تشخیص داده می شود؟
این انگل تناسلی توسط پزشک تشخیص داده می‌شود که از شما یا فرد مبتلا در مورد علائم، سابقه جنسی و عوامل خطر سوال میکند و معاینه فیزیکی دستگاه تناسلی شما را انجام میدهد.
پزشک همچنین نمونه‌ای از ترشحات واژینال یا آلت تناسلی، ادرار یا خون را می‌گیرد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد. هیچ راه دیگری برای با خبر شدن از ابتلا به تریکومونیازیس به غیر از انجام آزمایشات وجود ندارد.
تریکومونیازیس چگونه درمان می‌شود؟
تریکومونیازیس با تجویز پزشک میتواند با آنتی بیوتیکها درمان شود، معمولاً با مصرف یک دوز مترونیدازول یا تینیدازول. این آنتی بیوتیکها می‌توانند انگل را از بین ببرند و عفونت را درمان کنند، اما شاید عوارض جانبی نیز ایجاد کنند، مانند:
- حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا درد معده
- سردرد، سرگیجه یا خستگی
- طعم فلزی در دهان یا خشکی دهان
- از دست دادن اشتها یا کاهش وزن
- واکنش آلرژیک، مانند بثورات، خارش، تورم یا مشکل در تنفس
برای کاهش خطر عوارض جانبی، باید دستورالعمل‌های پزشک خود را دنبال کنید و آنتی بیوتیکها را طبق دستور مصرف کنید. همچنین هنگام مصرف آنتی بیوتیکها باید از الکل اجتناب کنید، زیرا میتواند باعث واکنش شدیدیدر بدن می‌شود.
همچنین اگر باردار هستید، در دوران شیردهی یا هر گونه شرایط پزشکی یا آلرژی دیگری دارید، باید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است بر انتخاب یا دوز آنتی بیوتیک تأثیر بگذارد و روند درمان را به تاخیر بیندازد.
عوارض احتمالی تریکومونیازیس چیست؟
تریکومونیازیس در صورت عدم درمان میتواند عوارض جدی ایجاد کند، مانند:
- بیماری التهابی لگن (PID)، که عفونت رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها و بافت‌های اطراف آن است که میتواند باعث درد مزمن لگن، ناباروری، حاملگی خارج از رحم و افزایش خطر سرطان تخمدان شود.
- ناباروری، که عبارت است از ناتوانی در باردار شدن یا حفظ بارداری، به دلیل آسیب یا زخم شدن اندام‌های تناسلی ناشی از عفونت یا PID.
- پروستاتیت که یک عفونت یا التهاب غده پروستات است که باعث درد، مشکل در ادرار کردن، اختلال عملکرد جنسی و افزایش خطر سرطان پروستات می‌شود.
- اپیدیدیمیت، که یک عفونت یا التهاب اپیدیدیم است، که لوله‌ای است که اسپرم را از بیضه‌ها به مجرای ادرار می‌برد و میتواند باعث درد، تورم، تب و کاهش باروری شود.
- سرویکیت که یک عفونت یا التهاب دهانه رحم است و در قسمت پایینی رحم قرار دارد که به داخل واژن باز می‌شود و میتواند باعث خونریزی، ترشح، درد و افزایش خطر سرطان دهانه رحم شود.
- ولوواژینیت که یک عفونت یا التهاب فرج و واژن است که میتواند باعث خارش، سوزش، قرمزی، درد و افزایش خطر عفونت‌های قارچی یا باکتریایی شود.
- اچ‌آی‌وی و سایر بیماریهای مقاربتی، که در صورت ابتلا به تریکومونیازیس، به راحتی به دست می‌آیند یا منتقل می‌شوند، به دلیل التهاب و زخم غشای مخاطی اندام تناسلی، که میتواند ورود یا خروج ویروس‌ها یا باکتری‌های عامل این عفونت‌ها را تسهیل کند.
سخن آخر
در این مطلب از هیس مارکت یک بیماری مقاربتی بسیار شایع و بدون علائم خاص به نام تریکومونیازیس را برسی کردیم. بهتر است بدانید تریکومونیازیس یک بیماری مقاربتی شایع و قابل درمان است که توسط یک انگل ایجاد می‌شود که می تواند اندام تناسلی، دهان یا مقعد مردان و زنان را آلوده کند.
این میتواند علائمی مانند ترشح، خارش، سوزش، درد، خونریزی یا تب ایجاد کند یا ممکن است بدون علامت باشد. برای جلوگیری از ابتلا به تریکومونیازیس یا هر نوع بیماری مقاربتی دیگری باید از برقراری رابطه جنسی بدون هیچ نوع محافظت با چندین شریک جنسی یا یک فرد جدید خودداری کرد.
با این حال این بیماری قابل درمان است، اما در صورتی که درمان نشود، میتواند علاوه بر آلوده کردن دیگران، شرایط بروز پیدا کردن بیماریهای دیگری مانند ایدز را فراهم میکند و آسیب‌های جدی زیادی برای سلامتی افراد به همراه دارد.
سوالات متداول
آیا تریکومونیازیس به خودی خود از بین می رود؟
خیر، تریکومونیازیس به خودی خود از بین نمیرود و در صورت عدم درمان میتواند ماه ها یا سالها باقی بماند. همچنین میتواند عوارض ایجاد کند و به افراد دیگر سرایت کند. بنابراین، مهم است که در صورت ابتلا به تریکومونیازیس یا مشکوک بودن به آن، در اسرع وقت آزمایش و درمان شوید.
چگونه می‌توانم تشخیص دهم که مبتلا به تریکومونیازیس یا STI دیگری هستم؟
تنها راه برای تشخیص اینکه آیا تریکومونیازیس دارید یا خیر این است که به پزشک مراجعه کرده و توسط آزمایشهای مختلف آزمایش دهید و نتیجه برسی کنید. غیر از انجام آزمایش راه دیگری برای این که بدانید تریکومونیازیس مبتلا هستید وجود ندارد. زیرا این انگل بسیار خاموش و بدون علائم است و اگر روابط جنسی زیادی دارید بهتر است سریعا آزمایش دهید تا درمان شوید.
آیا کاندوم از انتقال تریکومونیازیس جلوگیری می کند؟
بله، کاندوم میتواند در جلوگیری از انتقال تریکومونیازیس موثر باشد، اما تضمینی نیست. کاندوم با پوشش دادن آلت تناسلی یا مقعد، از تماس با ترشحات آلوده جلوگیری میکند و خطر انتقال بیماری را کاهش میدهد. اما کاندوم ممکن است در حین رابطه پاره شود یا کنار برود و از موثر بودن آن کاسته شود. بنابراین، برای پیشگیری از تریکومونیازیس، تنها به کاندوم اکتفا نکنید و به روشهای دیگری مانند آزمایشهای خونی، درمانهای ضد ویروسی و رعایت اصول بهداشتی نیز توجه کنید.
آیا تریکومونیازیس درمان قطعی دارد؟
بله، تریکومونیازیس را میتوان با آنتی بیوتیک درمان کرد، معمولاً یک دوز مترونیدازول یا تینیدازول، که می تواند انگل را از بین ببرد و عفونت را از بین ببرد. با این حال، اگر با یک فرد مبتلا رابطه جنسی داشته باشید یا درمان خود را کامل نکنید، میتوانید دوباره به تریکومونیازیس مبتلا شوید. بنابراین، شما باید دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید و آنتی بیوتیکها را طبق دستور مصرف کنید. همچنین تا زمانی که هم شما و شریک جنسیتان درمان خود را به پایان نرسانید و نتیجه آزمایش منفی دریافت نکرده باشید، باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.